Balıkesi İl Sağlık Müdürü Dr. Miraç ÇAVDAR, Dünya Kuduz Günü hakkında önemli açıklamalarda bulundu:
Kuduz; insan sağlığını tehdit eden, klinik belirtiler ortaya çıktıktan sonra tedavisi mümkün olmayan ve ölümle sonuçlanan bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü ölümcül seyreden bu hastalığa dikkat çekmek ve toplumda farkındalık oluşturmak amacıyla 28 Eylül gününü "Dünya Kuduz Günü" olarak ilan etmiştir. Kuduz; tilki, kurt, çakal gibi yabani memeliler ile köpek, kedi, inek, koyun, keçi ve eşek gibi evcil hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır. Kuduzun başlıca bulaşma yolu hastalığı taşıyan hayvanların ısırmasıdır. Ayrıca, derideki açık yaralardan veya mukozalardan hastalıklı hayvanın salyası ile de bulaşma gerçekleşebilir.
Kuduza yakalanmış evcil hayvanlarda davranış değişiklikleri gözlenir. Normalde sakin olan hayvanlar hırçınlaşıp saldırgan hale gelebilir. Yutak felcine bağlı olarak yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden, sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür. Dikkatlerini çeken her şeye karşı ısırma ve saldırma eğilimi gösterirler. Vahşi hayvanlar ise insanlara olan korkusunu yitirir ve evcil hayvanlar gibi insanlara yaklaşabilirler. Genelde gece ortaya çıkan vahşi hayvanlar, gündüz de ortalıkta görülebilirler ve dikkatini çeken her cisme saldırırlar. Hastalığın ileri safhalarında felç gelişir ve hayvanlar komaya girerek ölürler.
İnsanlarda hastalığın belirtileri; virüsün vücuda girmesinden itibaren yaklaşık 3-8 hafta sonra ortaya çıkar. İlk önce halsizlik, ateş, iştahsızlık, bulantı, baş ve boğaz ağrısı gibi hastalığa özel olmayan belirtilerle başlar. Isırık yeri ve çevresinde ağrı ve kaşıntı görülebilir. Yutak felci sebebiyle kuduzun karakteristik belirtisi olan sudan korkma görülür. İlerleyen dönemde koma ve ölüm meydana gelir. Hastalığın belirtileri görülmeye başladıktan sonra ölüm kaçınılmazdır.
Kuduz gerekli tedbirler alındığında önlenebilir bir hastalıktır. Kuduz şüpheli temas söz konusu olduğunda; yara bölgesi zaman kaybetmeden bol su ve sabunla en az 15 dakika yıkanmalı ve derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Hekimin uygun gördüğü aşı programı aksatılmadan tamamlanmalıdır.
Hastalığın önlenmesinde hayvanların rutin olarak aşılanması büyük önem taşır. Bu nedenle sahipli ve sahipsiz evcil hayvanlar aşılatılmalı, hem kendimizi hem de çevremizdeki insanları ve hayvanları korumalıyız. Eğer evcil hayvanlar yabani veya kuduz şüpheli bir hayvan tarafından ısırılırsa hemen bir veteriner hekime danışılmalıdır.
Kuduzun belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavisi mümkün olmadığından ve ölümle sonuçlandığından, kuduz şüpheli temaslarda yara temizliği ile birlikte kuduz aşısı ve antiserum uygulamalarının hayat kurtarıcı olduğu unutulmamalıdır.
Dr. Miraç ÇAVDAR
İl Sağlık Müdürü
T.C. Sağlık Bakanlığı
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü